برگزاری آیین گرامیداشت ثبت ملی تِنْگْ و انعقاد تفاهم نامه همکاری میان دانشگاه زابل و اداره کل میراث فرهنگی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه زابل:

به همت دانشکده هنر و معماری، آیین «گرامیداشت ثبت ملی تِنْگْ، دانش بومی تاب آوری اقلیمی در همزیستی با باد و مدیریت ماسه های روان در دشت سیستان» با حضور دکتر افراسیاب؛ رئیس محترم دانشگاه، دکتر طهرانی مقدم؛ مدیرکل محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان، دکتر سروری نژاد؛ معاون محترم اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، مهندس معین افشار؛ معاون محترم عمرانی فرمانداری ویژه زابل و جمعی از معاونین فرمانداران، بخشداران، مسئولین محترم دستگاه های اجرایی و جامعه دانشگاهی از مرکز استان و شهرستانهای پنجگانه سیستان در محل آمفی تئاتر دانشکده کشاورزی برگزار گردید.

در این مراسم که بخش هایی از آن به صورت زنده از شبکه خبر پخش گردید، دکتر افراسیاب رئیس دانشگاه یکی از اهداف اصلی از برگزاری این بزرگداشت‌ها را آشنا کردن نسل آینده و به ویژه دانشجویان با فرهنگ و تمدن و محتوای غنی که در پس آنها نهفته است، دانست و افزود: امروز روز بزرگی است و با افتخار در جایی قرار گرفته‌ایم تا برگ زرینی را از دل تاریخ خویش بیرون آورده و یکی دیگر از آثار و رسوم تاریخی این مرز و بوم را به ثبت ملی برسانیم.

وی اضافه نمود: این شاخص‌های فرهنگی است که برای یک ملت هویت می‌سازد. پدیده ی تِنْگْ  یک المان منحصر به فرد است که ریشه در علم هزاران ساله این مرز و بوم دارد‌ و نوع تعامل انسان با محیط زیست و چگونگی برخورد با بحران‌های طبیعی را نشان می‌دهد. این افتخار متعلق به همه کسانی است که میراث دار علم و هنر این منطقه هستند و این پدیده تاریخی را از کتاب‌ها و اسناد تاریخی استخراج کرده و با یافتن آخرین بقایای آن در منطقه به مستندسازی و انجام کارهای علمی و تحقیقاتی پرداختند.

در این مراسم همچنین، دکتر حیدری ریاست دانشکده هنر و معماری دانشگاه زابل ضمن عرض خیر مقدم و تبریک هفته میراث فرهنگی، به تعامل نزدیک و همیشگی دانشکده هنر و معماری با اداره میراث فرهنگی اشاره کرد و افزود: نوع تعامل مردم منطقه سیستان در ادوار قدیم بسیار هوشمندانه بوده است؛ به طوری که برای انحراف باد قبل از رسیدن به سکونتگاه از روش ایجاد تِنْگْ  و برای استفاده از باد داخل سکونتگاه از سقف‌های مخصوص سیستانی و نیز کُلَک و خارخانه استفاده می کرده اند. وی در پایان سخنان خویش آمادگی کامل دانشگاه زابل و بویژه دانشکده هنر و معماری برای همکاری در ثبت ملی این عناصر را اعلام کرد.

دکتر طهرانی مقدم؛ مدیرکل محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ضمن گرامی‌داشت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی گفت: تِنْگْ یک میراث ناملموس و یک دارایی فرهنگی است. وی بیشترین دارایی‌های فرهنگی را میراث های ناملموس همچون آیین‌ها، آداب، رسوم، مهارت‌های ساخت، مهارت‌های تولید و دانش‌های بومی و محلی نظیر پدیده تِنْگْ دانست که به همت محققان دانشگاه زابل و همکاری اداره کل میراث فرهنگی به مرحله ثبت ملی رسیده است. وی افزود: باید بپذیریم که علم روز بدون دانش بومی نمی‌تواند پاسخگوی مسائل مربوط به بحران‌های اقلیمی باشد و با حفظ این دو دانش در کنار هم می‌توان گام‌های توسعه را برداشت.

مدیرکل میراث فرهنگی در پایان سخنان خویش خاطرنشان کرد که یکی از وظایف اصلی اداره میراث فرهنگی این است که هیچ اثر و هیچ دانشی رو به نابودی نرود و برای ثبت، حفظ، احیا و ماندگاری آن اثر تمام تلاش خود را به کار خواهیم گرفت.

در پایان این مراسم  نیز به مناسبت هفته میراث فرهنگی، از اعضای محترم هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه زابل؛ استادکاران تِنْگْ  ساز و نیز دکتر علی شهریاری، مهندس محمدرضا جرگه و آقایان رضا بارانی و احمد بارانی به دلیل فعالیتهای علمی، پژوهشی و اجرایی در خصوص تِنْگْ  و ثبت ملی این روش کهن سیستانی، تجلیل به عمل آمد.

در حاشیه این مراسم نیز انعقاد تفاهم نامه همکاری میان دانشگاه زابل و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان در  زمینه های علمی و پژوهشی صورت پذیرفت‌.

لازم به ذکر است تِنْگْ ، یک روش باستانی و بومی سیستان برای کاهش تحرک شن های روان است که مردم منطقه از آن به منظور کاهش اثرات طوفان های شن استفاده می کنند. شاخه‌های درهم تنیده گز که با قرارگیری خاصی، ماسه‌های متحرک را از شهرها دور نموده و مانع دفن شدن سکونتگاه ها و زمین‌های کشاورزی می شوند.