پایان دو فصل مطالعات باستان‌شناسی دانشگاه زابل در شهر تاریخی شیروان و تپه ارگ نادری و آغاز فصل سوم مطالعات
به گزارش روابط عمومی دانشگاه زابل:
شهر تاریخی شیروان و تپه ارگ نادری در این شهر، از مهمترین محوطه‌های باستانی شمال خراسان می‌باشند که در حوضه آبریز رودخانه اترک، و در بخش شرقی محل تلاقی دو رودخانه اترک و چایلق قرار دارند. وسعت بخش مرکزی این محوطه بیش از سه هکتار و با ارتفاع 20 متر از سطح زمین‌های پیرامونی است، لیکن محدوده‌ی تاریخی محوطه بیش از چند ده هکتار (شامل بقایای شارستان شهر کهنه شیروان) بوده است که متاسفانه بخش عمده‌ی آن تسطیح و در زیر منازل مسکونی شهر شیروان قرار گرفته است. براساس مطالعاتی که تاکنون انجام شده، قدیمی‌ترین دوره شناسایی شده در این محوطه مربوط به دوران مس سنگی و جدیدترین دوره آن مربوط به دوران قاجاری می‌شود.
مطالعات گروه باستان شناسی دانشکده هنر و معماری دانشگاه زابل در این محوطه باستانی، پس از عقد قرارداد پژوهشی با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از سال 1400 و به سرپرستی دکتر جواد علایی مقدم آغاز گردید. مطالعات فاز اول و دوم که تا پایان سال 1401 ادامه یافت و در دو بخش کاوش باستان شناسی و تهیه نقشه کاداستر و پلان مدیریتی به انجام رسید.
جواد علایی‌مقدم در این رابطه اظهار داشت: فصل اول مطالعات در این محوطه در دو کارگاه به منظور مطالعه شواهد باستان‌شناختی و معماری مربوط به آخرین دوره‌های استقراری در مرتفع‌ترین بخش فوقانی تپه ارگ نادری و شناسایی و بررسی وضعیت لایه‌های بخش شمال غربی دامنه‌ی تپه صورت گرفت که نتایج حاصل از این فصل کاوش نشان داد که به رغم تسطیح بخش فوقانی تپه در دهه‌های گذشته، لیکن شواهد معماری مربوط به دوران متاخر اسلامی (صفویه و قاجاریه) همچنان قابل شناسایی است. معماری کشف شده بخشی از یک معماری گسترده در سطح محوطه مربوط به زمان اوج شهر تاریخی شیروان است که بر اساس منابع مکتوب، ارگ حکومتی شهر بر فراز این تپه شکل گرفته است. این بخش نیز همچون دیگر بخش‌های شهر کهنه شیروان در زلزله سال 1308 تخریب شده است. از دیگر کشفیات باستان شناسی در این فصل، شناسایی دوره‌های استقراری با قدمت هفت هزار سال در بخش‌هایی از این محوطه است. همچنین در فصل دوم مطالعات در این محوطه در راستای حفظ و نگهداری از این میراث ارزشمند کشور، پلان مدیریتی و نقشه کاداستر این محوطه تهیه گردید.
دکتر ابوالفضل حیدری ریاست دانشکده هنر و معماری دانشگاه زابل در این زمینه خاطر نشان نمود که این دانشکده در زمینه حفظ و اعتلای میراث فرهنگی و هنری کشور همواره کوشا بوده و در این زمینه اقدامات زیادی را به انجام رسانده است.
دکتر مجید عرفانیان معاون پژوهش و فناوری دانشگاه زابل افزود: ایجاد زمینه‌ی تحقیقاتی به‌وسیله‌ی همکاری با بخش‌ها و ارگان‌های دیگر کشور از طریق پروژه‌های برون دانشگاهی و حمایت از پژوهشگران از اهداف این معاونت بوده است و در زمینه مطالعات باستان شناسی دانشگاه زابل به عنوان یکی از موفق‌ترین دانشگاه‌ها در زمینه همکاری با ادارات میراث فرهنگی کشور، اقدامات بسیاری به انجام رسانده است. ایشان افزود که فصل سوم مطالعات در محوطه ارزشمند تپه ارگ نادری و شهر تاریخی شیروان با اهداف متعدد پژوهشی در حال آغاز است.
نظر شما :